Ο καθηγητής Πάνος Α. Λιγομενίδης (το 2009 Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών) |
Ο τότε Γ.Γ.του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ κ. Αθαν. Τσουροπλής |
Το μουσείο του Άρτου στην Αμφίκλεια
είναι ένα μονογραφικό μουσείο, του οποίου το κεντρικό θέμα, ο άρτος, εξετάζεται
σε σχέση με την τοπική ιστορία, κοινωνία, παράδοση, τα έθιμα και τις τοπικές
ιδιαιτερότητες που αναπτύχθηκαν λόγω γεωγραφικής θέσης, του κλίματος και της
εξέλιξης της γεωργικής τεχνολογίας. Μέσα από τις συλλογές του και σε συνδυασμό
με το επιστημονικό υπόβαθρο που του εξασφαλίζει το Κέντρο Λαογραφίας, θα
επιχειρήσει να αναδειχθεί σε θετική κοινωνική δύναμη, που θα ευαισθητοποιήσει
την τοπική κοινωνία σε θέματα πολιτισμού και θα δημιουργήσει ένα θεσμό για την
αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το μουσείο, αφιερωμένο στην
«περιφερειακή» εθνογραφία, συλλέγει πληροφορίες για τις θεματικές του ενότητες
και τεκμηριωτικό υλικό από την προφορική παράδοση με συστηματικές έρευνες. Η
έκθεσή του, αντί να εμφανίζεται ακόμη μια φορά σαν καλοστημένη αποθήκη του
παρελθόντος, ακολουθεί τα βήματα της σύγχρονης μουσειακής πολιτικής με
σαφέστατο εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Κάθε αντικείμενο αποκτά την ταυτότητα του και
γίνεται μάρτυρας των δραστηριοτήτων της τοπικής κοινωνίας.
Η πλούσια προϋπάρχουσα συλλογή του
Λαογραφικού Συλλόγου «Η Δαδιώτικη Εστία», με οικιακά σκεύη, υφαντά, κεντήματα,
ενδυμασίες, άρτους κ.ά, αποτέλεσε τον
πυρήνα των εκθεμάτων, που έχουν επιλεγεί ως αντιπροσωπευτικοί μάρτυρες της
πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η μόνιμη έκθεση του Μουσείου
παρουσιάζει τον κύκλο του ψωμιού «από
τον σπόρο στο αλεύρι» – καλλιέργεια, συλλογή, παραγωγή, μέτρημα, μεταφορά,
αλεστική – και «από το αλεύρι στο ψωμί» -
προετοιμασία, παρασκευή, πλάσιμο, διάκοσμος, ψήσιμο. Η έκθεση συμπληρώνεται με δυο ενότητες, «το ψωμί στον κύκλο του
ανθρώπου» - από την γέννηση μέχρι τον θάνατο και «το ψωμί στον κύκλο του
χρόνου». Τέλος γίνεται αναφορά στο ψωμί στην καθημερινή ζωή της Αμφίκλειας. Παράλληλα ο αφηγηματικός χαρακτήρας της
έκθεσης επιτρέπει ειδικότερες παρεμβολικές αναφορές, όπως αυτή για το Ησιόδειο
άροτρο καθώς και τον τελετουργικό άρτο. Το
Κέντρο Λαογραφίας, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την έρευνα, μελέτη
και προβολή του λαϊκού πολιτισμού, αναπτύσσει μια νέα μουσειακή εκθετική
πολιτική, σχεδιάζοντας και συμμετέχοντας στη δημιουργία εξειδικευμένων
μουσείων.
Απώτερος σκοπός είναι η μουσειολογική
δράση να υπηρετεί τη διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης και ταυτόχρονα να
συνδέει το παρελθόν και το παρόν με μια μελλοντική προοπτική. Έτσι δημιουργείται ένας σημαντικός πόλος
έλξης για έρευνα, μελέτη και ψυχαγωγία, κοινωνική ευαισθητοποίηση και
προβληματισμό γύρω από το Μουσείο του άρτου, σ’ ένα τόπο που επέλεξε να
διατηρεί τις ιδιαιτερότητές του και ζωντανές τις παραδόσεις του.
Λουΐζα Καραπιδάκη
Επιστ.
συνεργάτης του Κέντρου Ερεύνης
της Ελληνικής Λαογραφίας
της Ακαδημίας Αθηνών
Επιμέλεια
Μουσείου του Άρτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου