ΟΙ ΛΑΚΚΟΙ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΔΑΔΙ

Στα προπολεμικά χρόνια και ακόμα παλιότερα η ανάσταση στο Δαδί δε γινόταν τα μεσάνυχτα, όπως είναι το κανονικό. Οι Δαδιώτες παπάδες έκαναν ανάσταση τα χαράματα. Η ώρα αυτή βόλευε τους ξωμάχους του χωριού που γύριζαν κουρασμένοι το Σαββατόβραδο από τα μακρινά τους κτήματα. Αργότερα αποφασίστηκε να γίνεται η ανάσταση τα μεσάνυχτα όπως παντού, πράγμα που έφερε μια μικρή αναστάτωση στο χωριό και αρκετά σχόλια. Τέλος αν παραβλέψει κανείς τη μικρή αυτή τροποποίηση, το Πάσχα στο Δαδί γιορτάζεται με μεγάλη λαμπρότητα.

Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι η κάθε Δαδιώτικη οικογένεια θα ψήσει το δικό της αρνί που έχει διαλέξει τις προηγούμενες ημέρες από τα κοπάδια που έχουν οδηγήσει οι τσοπάνηδες στις άκρες του χωριού. Ετοιμάζει λοιπόν ο καθ’ ένας το αρνί του, το γδέρνει, το αλατοπιπερίζει με προσοχή, το περνάει στη σούβλα ή ξύλινη στρουπίνα και το στερεώνει όρθιο στον τοίχο όσο νάρθει η ώρα για το λάκκο.

Κάθε νοικοκύρης είναι υποχρεωμένος να φέρει στο λάκκο τέσσερα δεμάτια κληματόβεργες, ένα καρεκλί, ένα δοχείο στάχτη και μια πρόκα. Όταν κουβαληθούν αυτά στήνεται η θημωνιά με τα κλήματα. Τα δεμάτια τοποθετούνται όρθια γύρω-γύρω, και άλλα όρθια πάνω απ’ αυτά σαν μια πυραμίδα, για να μην καίγονται ανισόμερα τα κλήματα. Η φωτιά έχει ανάγκη να πετύχει. Είναι μεγάλη τέχνη να φτιάξει κανείς θράκα.

Αφού έγινε η θράκα και απλώθηκε, μπήκαν τα μαδέρια  με τις πρόκες και όλοι ακουμπούν τις σούβλες στο μπροστινό μαδέρι και θα ψάλλουν το Χριστός Ανέστη όρθιοι.

Φωτογραφία του κ. Δημητρίου Καλπύρη (της δεκαετίας του '60)

Στο μεταξύ οι γυναίκες έχουν ετοιμάσει στο σπίτι και φέρνουν κόκκινα αυγά, συκωτάκια τηγανιτά , γαρδούμπες, αυγά, γλυκά και κρασί. Όλα αυτά τα ακουμπούν σε τραπέζια που έχουν κουβαληθεί εκεί από τη γειτονιά. Οι  κοπέλες της κάθε οικογένειας, ή και άλλα μέλη αυτής αν δεν υπάρχει κορίτσι, περνούν με σειρά τους  μπρος απ’ τους ψηστιέριδες, δρασκελώντας τις σούβλες και τους τρατάρουν. Λένε και δέχονται ευχές και το «Χριστός Ανέστη».

Φωτογραφία κ. Δημητρίου Καλπύρη (1972)

Το ψήσιμο και το τραγούδι  στους λάκκους κρατάει πολλές ώρες. Όλοι οι δρόμοι είναι πιασμένοι από τους λάκκους και αδιάβατοι από τα τροχοφόρα. Πολλοί οργανοπαίχτες ξέρουν το έθιμο του Δαδιού και έρχονται το Πάσχα να γυρίσουν τους λάκκους και να παίξουν για να χορέψουν οι νιοι και οι γέροι, να κεραστούν και να ωφεληθούν και κάτι. Αλλά και παντού υπήρχαν γραμμόφωνα με τραγούδια του χορού. Δε θα περάσεις Δαδιώτικο λάκκο χωρίς να τραταριστείς.

Όταν δίνεται το σύνθημα της αποχώρησης ο καθ’ ένας  με τον οβελία του στον ώμο τραβάει για την παραστιά του. Στρώνει το σοφρά, το ταψί, τεμαχίζει το αρνί, χωρίζει όσο θα χρειαστεί για να συμπληρώσει η φαμελιά του το μεσημεριανό της και κρεμάει το υπόλοιπο στο φανάρι για την εβδομάδα που ακολουθεί.

Απόσπασμα από το άρθρο που δημοσίευσε στο "Δαδιώτικο Παλμό" (τεύχος 4,  Μάρτης-Απρίλης 1978) ο Δ.Λ. Τσιτσιπής συγγραφέας του βιβλίου "ΤΟ ΔΑΔΙ ΔΕΙΓΜΑ ΡΟΥΜΕΛΗΣ 1981".